Piękna wyspa. Słów kilka o utworach zamieszczonych w „Na drugim brzegu. Antologii współczesnych opowiadań tajwańskich”

„Może to, co widzimy na powierzchni, jest tylko przykrywką tego, co prawdziwe…” [„Śmierć na polu kukurydzy”, s. 135]

Dryfując dziś po bezdrożach światła i cienia, na przecięciu snu i jawy, przed moimi źrenicami pojawiły się fragmenty obrazów dziwnie znajomych. Jakieś nikłe impresje, odpryski, migocące w oddali. Wyciągam rękę i chwytam ich pozostałości. Oglądam ze wszystkich stron. Próbuję dopasować. Ułożyć z nich opowieść. Ale one przeciekają przez palce jak woda, roz-pływają się w rzece niepamięci. Zasłonięte mgłą skrywają się w oczekiwaniu na kolejny moment krystalizacji, by atakować mnie, gdy chciałabym zapomnieć.

Historia Tajwanu naznaczona jest podbijaniem wyspy przez różnych kolonizatorów, gwałtownymi przemianami społecznymi i politycznymi. Rozmaite grupy etniczne, kultury, języki, obyczaje, wierzenia, wpływy czynią z Formozy, czyli pięknej wyspy jak Portugalczycy w XVI wieku ją określili, niezwykłą, fascynującą przestrzeń. Odłamki i rozbłyski literackie odnajdziemy w pierwszej na polskim rynku wydawniczym antologii opowiadań tajwańskich – „Na drugim brzegu”. Polska sinolog Lidia Kasarełło w krótkim wstępie przybliża główne przemiany na Tajwanie w kontekście historii tamtejszej literatury, zwłaszcza od czasów japońskiej okupacji (1895-1945), powojennej dyktatury Czang Kaj-szeka i kolejnych lat aż do chińskich nacisków w celu marginalizowania odrębności Tajwanu na arenie międzynarodowej. Badaczka wskazuje na zachodnie i rodzime inspiracje w rozwoju tajwańskiej literatury współczesnej i najnowszej, tendencje oraz nurty literacko-artystyczne dominujące w określonych momentach historycznych Tajwanu. Krótko charakteryzuje także zaprezentowane w zbiorze utwory – 11 opowiadań napisach po chińsku przez ośmioro pisarzy tajwańskich (cztery autorki i czterech autorów). Przy każdym twórcy zamieszczono notkę biograficzną, zarysowano obszary literackich i artystycznych zainteresowań oraz działań.